نفاق

نفاق دو رو دارد: یک رو ظاهر که اسلام است و مسلمانی و یک رو باطن که کفر است و شیطنت، و درک آن برای توده‌ها و مردم عادی بسیار دشوار و گاهی غیر ممکن است و لذا مبارزه با نفاق‌ها غالباً به شکست برخورده است زیرا توده‌ها شعاع درکشان از سرحد ظاهر نمی‌گذرد و نهفته را روشن نمی‌سازد و آن قدر برد ندارد که تا اعماق باطن‌ها نفوذ کند. در طول تاریخ اسلامی می‌بینیم هر وقت مصلحی به خاطر مردم و اصلاح وضع اجتماعی و دینی آنان قیام کرده است.و منافع سودجویان و بی داد گران به مخاطره افتاده است، آن‌ها بلافاصله لباس قدس پوشیده اند و به تقوا و دین تظاهر کرده اند. امیر المؤمنین (ع) در نامه ای که برای محمد بن ابی بکر نوشت می‌گوید: پیغمبر به من گفت: من بر امتم  از مؤمن و مشرک نمی‌ترم، زیرا مؤمن را خداوند به سبب ایمانش باز می‌دارد و مشرک را به خاطر شرکش خوار می‌کند، و لکن بر شما از هر منافق دلِ دانا زبان می‌ترسم که آن چه را می‌پسندید می‌گوید و آن چه را ناشایسته می‌دانید می‌کند.